Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan’ın açıklamaları şu şekilde: “Mart ve nisan aylarında finansal piyasalarda yaşanan hareketlilik karşısında TCMB olarak proaktif bir biçimde adımları attık.

 KÜRESEL GELİŞMELER 

ABD dolar endeksi ve küresel borsalarda iki yönlü keskin değişim oldu. Uzun vadeli tahvil faizlerinde haber akışlarına bağlı olarak dalgalanma gördük. Bu dalgalanmalar bilançolar üzerinden makrofinansal riskleri artırıyor. Korumacı önlemlerin etkisiyle ABD başta olmak üzere tüm büyük ekonomilerde büyüme beklentiler geriledi. Euro Bölgesi büyümesindeki değişimler özel bir öneme sahip. En önemli dış ticaret ortaklarımızdan Almanya’nın 2025 büyüme tahmini 0’a güncellendi. Dış talep göstergemiz 2025 yılında zayıflayan bir küresel büyümeye işaret ediyor. Son gelişmelerin enflasyon beklentileri üzerindeki etkisi ülkeden ülkeye değişiyor. Gelişmiş ülkeler için 2025 enflasyon beklentilerinin bir miktar yükseldiğini görüyoruz. Görüldüğü üzere küresel piyasalarda tarife adımları sonrası daha fazla faiz indirimi fiyatlanıyor.

YURT İÇİ GELİŞMELER HAKKINDA 

Yılın son çeyreğinde iktisadi faaliyet toparlanma kaydetti. Öne çekilen talebin etkisiyle hanehalkının mal talebi güçlü seyretti. Özel tüketim çeyreklik olarak arttı. Sanayi üretimindeki artış 2025’in ilk çeyreğinde yavaşlamakla sürdü. Hizmet üretimi 2025’in ilk çeyreğinde artışını devam ettirdi. 

İŞ GÜCÜ GELİŞMELERİ HAKKINDA 

İmalat sanayiinde kapasite kullanım oranları geçmiş dönem altında seyrediyor. Manşet işsizlik oranı düşüşünü sürdürmekle birlikte geniş dağılımlı göstergeler yüksek seviyesini koruyor. İş gücü piyasasında sıkılığın işsizlik oranının ima ettiğinden daha az olduğunu değerlendiriyoruz. 

‘KARTLA YAPILAN HARCAMALAR SINIRLI BİR ARTIŞA İŞARET EDİYOR’

 Sıkılaştırma sonrasında mal tüketiminin trendin altına gerilediğini görüyoruz. Perakende satışlarda da ivme kaybı mevcut. Altın hariç bu görünüm daha belirgin. Kartla yapılan harcamalar sınırlı bir artışa işaret ediyor.Finansal koşullardaki sıkılaşma küresel gelişmelerin etkisiyle talep koşullarının yılın ikinci çeyreğinden itibaren dezenflasyon patikayla daha uyumlu hareket edeceğini öngörüyoruz.Cari işlemler hesabında da belirgin bir iyileşme gerçekleşti. 2025 için cari açık üzerinden enerji ve emtia kaynaklı aşağı yönlü küresel talep kaynaklı yukarı yönlü riskler öne çıkıyor. İhracatın ılımlı bir artışla gücünü koruduğunu görüyoruz. İthalat tarafında ise artış söz konusu. Tahminlerimiz 2025 yılında cari açığın milli gelire oranını 2024’e kıyasla bir miktar daha yüksek olmakla birlikte uzun dönem ortalamalarının altına kalacağına işaret ediyor. 

ENFLASYON GELİŞMELERİ HAKKINDA

 2024 haziran ayında başlayan dezenflasyon süreci kesintisiz bir şekilde devam ediyor. Son rapor döneminden bu yana enflasyon öngördüğümüz tahmin aralığının orta noktasının altında gerçekleşti. Yurt içi enerji fiyatlarında öngörülere göre daha düşük serin etkisi öne çıktı.

 ‘HİZMET ENFLASYONU 1 YILDA 40 PUANDAN FAZLA GERİLEDİ’ 

TÜFE yıllık enflasyonu yüzde 37.9 ancak gerek ana eğilim göstergelerin ortalaması, medyan enflasyon yıllıklandırılmış ana eğilimin yüzde 30’un biraz üzerinde olduğunu gösteriyor. TÜFE gelişmelerine alt grup bazında baktığımızda mal enflasyonunun görece düşük seyrettiğini görüyoruz. Hizmet enflasyonunda da yavaşlama eğilimi görüyoruz. Son 1 yılda hizmet enflasyonu 40 puandan fazla geriledi. 

‘ENFLASYONA YANSIMASININ SINIRLI OLDUĞUNU GÖSTERİYOR’ 

Öncü veriler döviz kuru geçişkenliğinin azaldığını, döviz kuru gelişmelerinin enflasyona yansımasının sınırlı olduğunu gösteriyor. Azalan KKM bakiyesi, küresel gelişmelerin etkisiyle talep koşullarının yılın kalanında daha ılımlı olacağını öngörüyoruz.Mart ayının ikinci yarısında finansal piyasalarda riskten kaçınma kaynaklı oynaklıklar gördük. 2 Nisan’da gümrük tarifelerinin beklentilerin üzerinde olması küresel piyasalarda oynaklığı artırdı. Sıkı parasal duruşu güçlendirici adımlar attık. TL’nin fonlama maliyetini artırıcı adımlar, likidite adımları ve döviz talebini sınırlayıcı adımlar. 20 Mart tarihinde ara toplantı düzenledik. Merkez Bankası gecelik borç verme faiz oranını yüzde 46’ya yükseltti. 1 haftalık repo ihalelerine bir süre ara verdik. 17 Nisan’da politika faizini yüzde 46’ya yükselttik. TL depo ihalelerinin vadelerini uzattık. TCMB nezdinde TL uzlaşmalı vadeli döviz satım işlemlerine başladık.

‘NİSAN AYINDAN İTİBAREN PARA PİYASASI FONLARINDA SINIRLI BİR YÜKSELİŞ GÖRÜYORUZ’ 

Bu dönemde TL mevduata yönelim devam ederken söz konusu çıkış para piyasası fonlarından oldu. Nisan ayından itibaren para piyasası fonlarında sınırlı bir yükseliş görüyoruz. 

TÜKETİCİ KREDİLERİYLE İLGİLİ AÇIKLAMA 

Bileşik bazda mevduat ve ticari kredi faizleri yüzde 60 tüketici kredisi faizleri yüzde 70 civarında oluşuyor. Yaptığımız faiz artışları mevduat ve kredi fiyatlamalarına beklentilerimiz ölçüsünde yansıdı. Tüketici kredilerinin ılımlı bir patikada sürmesi için elimizdeki tüm araçları kullanmaya devam edeceğiz.

 ‘KKM 17 MİLYAR DOLARA GERİLEDİ’

 Yabancı para kredilerdeki büyüme hedeflerle uyumlu bir patikada seyretmekte. KKM hesaplarının toplamı 2023 Ağustos ayında 140 milyar doların üzerine yükselmişti. Mevcut durumda bakiye 17 milyar dolara geriledi.

 ‘BRÜT REZERVLER 146 MİLYAR DOLARA ULAŞTI’ 

2 Mayıs itibarıyla 139 milyar dolara gerileyen brüt rezervler 16 Mayıs’ta 146 milyar dolara ulaştı.Son dönemde küresel ticarette artan korumacı eğilimler küresel büyüme görünümünde aşağı yönlü riskleri artırdı. Ham petrol varsayımımız aşağı çektik. Gıda fiyatları varsayımımızı 2025 için yukarı yönlü güncelledik.

 ENFLASYON TAHMİNLERİ BELLİ OLDU

2025 yıl sonunda enflasyonun yüzde 24 seviyesinde gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 2026 sonu için yüzde 12 olan enflasyon hedefimizi koruduk. Enflasyonun 2027 yılında yüzde 8'e geriledikten sonra, orta vadede yüzde 5 hedefine yakınsayarak istikrar kazanacağını tahmin ediyoruz

.‘ENFLASYONUN GERİLECEĞİNİ ÖNGÖRÜYORUZ’

İhtiyatlı ve sıkı para politikası duruşumuzdan taviz vermeyeceğiz. Enflasyonun gerileyeceğini öngörüyoruz.

SORU CEVAP

:TEMMUZDA ASGARİ ÜCRETE ARA ZAM OLUR MU?

 Enflasyon patikasını etkileyen önemli gelişme oldu. Yukarı yönlü etkileyen faktörlere baktığımızda mart ayında çıkan kurdaki beklenenin üzerinde artış. Burada belirleyecek olan geçişkenliğin ne kadar olduğu. Biz burada karar verici değiliz. Bir komisyon var, kendi çalışmalarını yapıyor. Tavsiye de biz kurula yapmıyoruz. Raporda sunduğumuz enflasyon tahminleri ücret gelişmeleri dahil çeşitli varsayımlar çerçevesinde şekilleniyor. Yetkili mercilerin açıklaması çerçevesinde oluşuyor. Yüksek enflasyon ücretlerin reel olarak erimesine neden oluyor bize düşen burada temel şey enflasyonu kalıcı olarak düşürmek.

 FAİZ GELİŞMELERİ HAKKINDA: PARA POLİTİKASI ARAÇLARINI SIKILAŞTIRICI BİR ŞEKİLDE KULLANMAYA HAZIRIZ 

Faiz kararlarımızı enflasyon gerçekleşmeleri, ana eğilimi belirliyor. Ana eğilim hususunda en önemli gelişme kur kaynaklı oldu. Tek bir veriye bakarak öngörüde bulunmak doğru değil. Talep göstergelerinin seyri önem kazandı. Biz önümüzdeki dönemde talep koşullarının dezenflasyon sürecine katkıda bulunmasını bekliyoruz. Attığımız adımlar sayesinde enflasyon görünümü bozulmadı, risklerin yukarı yönlü olduğunu görüyoruz. Risklerin dengeli olması kararlarımızda etkili olacak. Belirgin ve kalıcı bozulma olması durumunda para politikası araçlarını sıkılaştırıcı bir şekilde kullanmaya hazırız. 

19 MART GELİŞMELERİ HAKKINDA: OYNAKLIĞI DÜŞÜRÜCÜ HAMLELERE DEVAM EDECEĞİZ 

Yurt dışı bankaları, Türk bankalara limit koyuyor. Limitler doldu. Döviz kurunda ani bir yükseliş yaşandı. O gün döviz hacmi tarihsel ortalamanın üzerindeydi. Bu yurt dışı kaynaklı bir gelişmeydi. Biz hızlı bir şekilde adım attık. Biz oynaklığı düşürücü hamlelere devam edeceğiz.