İzmir eskortlar Adana eskortlar Bursa eskortlar Antalya eskortlar Kocaeli eskortlar Mersin eskortlar Bakırköy eskortlar Şişli eskortlar Mecidiyeköy eskortlar Taksim eskortlar Beşiktaş eskortlar Halkalı eskortlar Şirinevler eskortlar Beylikdüzü eskortlar Bahçeşehir eskortlar Avcılar eskortlar Avrupa yakası eskortlar Ataşehir eskortlar Kadıköy eskortlar Ümraniye eskortlar Maltepe eskortlar Kartal eskortlar Pendik eskortlar Tuzla eskortlar Anadolu yakası eskortlar
Burdur Evden Eve Nakliyat Ağlasun Evden Eve Nakliyat Altınyayla Evden Eve Nakliyat Çavdir Evden Eve Nakliyat Çeltikçi Evden Eve Nakliyat Gölhisar Evden Eve Nakliyat Karamanlı Evden Eve Nakliyat Kemer Evden Eve Nakliyat Tefenni Evden Eve Nakliyat Yeşilova Evden Eve Nakliyat
Tweet |
Ancak herkesin aklında aşıların ne kadar güvenli olduğu sorusu var. Uzmanlar bu soruya cevap verirken önemli uyarılarda bulunmayı da ihmal etmiyor. İşte koronavirüs aşılarında en çok merak edilen soruların cevapları...
Koronavirüs salgınında dünya genelinde vaka sayısı 70 milyona yaklaştı, virüs yüzünden hayatını kaybeden kişi sayısı ise 1 buçuk milyonu geçmiş durumda.
Salgını durdurmanın en büyük anahtarı olan Kovid-19 aşılarından ise peş peşe sevindiren haberler geliyor. Dünya çapında yapılan çalışmalar meyvelerini verdi ve koronavirüs aşıları yaygın şekilde uygulanmaya başladı. Ancak tüm insanlığı ilgilendiren bu çok önemli durumla ilgili olarak soru işaretleri de bitmek bilmiyor. Büyük bir hızla geliştirilen Kovid-19 aşılarının güvenliği, riskleri ve virüs karşısındaki etkinliği herkes tarafından merak edilmeye devam ediyor.
Uzmanlar bu en çok merak edilen soruları cevaplarken uyarılar yapmayı da ihmal etmiyor. İşte aşılarla ilgili en çok merak edilen noktalarla ilgili önemli detaylar...
Koronavirüs aşılarının güvenilirliğini tartışırken bir şeyi akılda tutmak gerek: Kovid-19 öldürmeye devam ediyor. Örneğin Birleşik Krallık'ta yaşayan her 1000 kişiden biri bu virüs nedeniyle öldü. Dolayısıyla aşıyla ilgili riskleri göz önüne alırken, diğer riskin de devam ettiğini unutmamamız gerekiyor. Tıpta "güvenli" ve "zararsız", "risk" ve "riskli" kavramları arasında önemli bir fark bulunuyor. fizer/BioNTech aşısını alan iki kişide alerjik reaksiyon görülmesini değerlendirirken buna dikkat etmek gerekiyor.
Londra Hijyen ve Tropik Tıp Okulu'ndan Prof. Stephen Evans "Eğer 'güvenli' derken kesinlikle hiçbir yan etkisi olmamasını kast ediyorsanız hiçbir aşı veya ilaç için güvenli diyemeyiz" diyor ve ekliyor: "Ben güvenli derken istenmeyen yan etkilerin, ilacın faydasına kıyasla dengesini kastediyorum ve bu aşıda denge açık ara ilacın faydasından yana." Bazı ilaçların felaket yan etkileri vardır fakat ilacı kullanmama riskiyle kıyaslandığında önemsiz kalırlar ve bu yüzden hastalara verilirler. Örneğin kemoterapi ilaçlarının yorgunluk, saç kaybı, anemi, kısırlık, hafıza ve uyku sorunları gibi çok sayıda yan etkisi vardır. Fakat ilacı kullanmayıp kanserden ölmek bunun karşısında çok daha büyük bir risktir. Bazı ilaçların ise çoğu kişide hiçbir yan etkisi görülmezken az sayıda kişide ciddi yan etkileri olabiliyor. Örneğin ibuprofen ağrı kesicisi yaygın olarak kullanılır ama nadir görülen yan etkileri arasında mide kanaması, nefessiz kalma, böbrek hasarı ve midede delinme ihtimali yer alır.
Riskler yine oradadır ama nadiren görüldüğü için ilacı kullanmanın faydası baskın gelir. BBC'ye konuşan Prof. Evans "Hiçbir ilaç için tamamen güvenli diyemeyiz ama kullanımın bağlamına göre güvenli olduğunu söyleriz" diyor. Aşıların ilaçlara kıyasla bir farkı var: İlaç hastalara verilir ve zaten hasta olan kişi daha fazla risk alabilir fakat aşı sağlıklı kişilere yapıldığı için riskin son derece küçük olması gerekir. Denetleyici kurumların kararları kamuoyuna açıklananlardan çok daha fazla bilgiye dayanır. Bunların yalnızca bir kısmı basın açıklamalarıyla duyurulur. Verileri saklamak mümkün değildir. Aşıyla ilgili herhangi bir güvenlik çekincesi varsa denetleyici kurumlar bunları görür.
Şirketlerin laboratuvarlardaki testler, hayvanlı deneyler, ilk faz güvenlik deneyleri, ikinci faz doz deneyleri ve üçüncü faz geniş kapsamlı deneylerin tüm verilerini teslim etmesi gerekir. Prof. Evans, bütün bunların en az 10 bin sayfalık bilgi içerdiğini söylüyor. Pfizer/BioNTech aşısı Covid-19'u yüzde 95 oranında azaltıyor fakat aşı yapılan yerin acıması, baş ağrısı, üşüme ve kas ağrısı gibi yaygın yan etkileri var. Aşı yapılan her 10 kişiden en az biri bunları hissedebilir. Bütün bunlar bağışıklık sisteminin çalışmasıyla ilişkilidir ve parasetamol ile idare edilebilir. Aşıların henüz görülmemiş yan etkilerinin de olması her zaman mümkündür. Pfizer/BioNTech aşısı 20 bin kişiye, Moderna 15 bin kişiye ve Oxford/AstraZeneca aşısı da 10 bin kişide denendi. Yan etkileri görmek için bunlar yeterli bir miktar. Fakat 50 bin kişiden birinde ortaya çıkan çok nadir bir yan etki bu deneylerde görülmemiş olabilir. Londra'daki King's College Üniversitesi'nden Dr. Penny Ward, "Aşının lisansını alırken milyonlarca kişide deney yapmadıysanız bu son derece nadir yan etkileri göremeyebilirsiniz" diyor.
Fakat bu durum yalnızca Covid-19 aşısı için değil, bugüne kadar onay alan tüm aşılar için geçerliydi. Örneğin her yıl yapılan grip aşılarının milyonda bir de olsa Guillain Barre sendromu adlı bir sinir sistemi hastalığına yol açması mümkün. Öte yandan grip olan kişilerde bu sendromun oluşma ihtimali bundan daha fazla. Dr. Ward, "Bir arabaya binip bir yere giderken kimse kaza geçirme ihtimalini düşünüp ona göre karar vermez. Oysa bir aşının sizde yan etki gösterme ihtimali, araba kazası geçirme ihtimalinizden çok daha küçüktür" diyor.
Bazı insanlar da rastgele ortaya çıkan sağlık sorunlarını aşıya bağlıyor. Önümüzdeki aylarda bazı korkutucu haberlerin paylaşılacağını tahmin etmek zor değil. Fakat gerçek şu ki, insanlar sürekli hastalanıyor. İngiltere'de her beş saniyede bir kişi kalp krizi bir kişi de felç geçiriyor.
Her yıl 600 bin kişi ölüyor.
Bir kişinin aşılandıktan kısa bir süre sonra alakasız bir sağlık sorunundan hayatını kaybetmesi gayet mümkün. Bu durum, bazı çocuk aşılarının otizmle ilişkilendirilmesi ve sonrasında yapılma sıklığının düşmesi sonucu çocukların korumasız kalması örneğini tekrarlamamalı. Bu yüzden aşılama programı yaygın bir şekilde uygulanırken soğukkanlılığınızı korumanız lazım. Aşıların güvenliği, uygulanmaya başladıktan sonra uzun süreler takip edilmeye devam ediyor.
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Fenerbahçe | 28 | 23 | 1 | 4 | 72 | 22 | 73 | +50 |
2 | Galatasaray | 27 | 23 | 1 | 3 | 57 | 15 | 72 | +42 |
3 | Trabzonspor | 27 | 14 | 9 | 4 | 43 | 33 | 46 | +10 |
4 | Beşiktaş | 27 | 14 | 9 | 4 | 39 | 31 | 46 | +8 |
5 | Kasımpaşa | 28 | 11 | 10 | 7 | 48 | 50 | 40 | -2 |
6 | Çaykur Rizespor | 28 | 11 | 11 | 6 | 31 | 40 | 39 | -9 |
7 | Sivasspor | 28 | 9 | 8 | 11 | 34 | 37 | 38 | -3 |
8 | Başakşehir FK | 27 | 10 | 11 | 6 | 35 | 33 | 36 | +2 |
9 | Antalyaspor | 27 | 8 | 8 | 11 | 32 | 31 | 35 | +1 |
10 | Kayserispor | 28 | 10 | 10 | 8 | 35 | 41 | 35 | -6 |
11 | Samsunspor | 27 | 9 | 12 | 6 | 33 | 36 | 33 | -3 |
12 | Adana Demirspor | 27 | 7 | 9 | 11 | 39 | 36 | 32 | +3 |
13 | MKE Ankaragücü | 28 | 6 | 10 | 12 | 33 | 36 | 30 | -3 |
14 | Alanyaspor | 27 | 6 | 9 | 12 | 32 | 40 | 30 | -8 |
15 | Fatih Karagümrük | 27 | 7 | 12 | 8 | 32 | 31 | 29 | +1 |
16 | Hatayspor | 28 | 6 | 11 | 11 | 32 | 39 | 29 | -7 |
17 | Gaziantep FK | 27 | 7 | 13 | 7 | 31 | 40 | 28 | -9 |
18 | Konyaspor | 27 | 6 | 11 | 10 | 26 | 39 | 28 | -13 |
19 | Pendikspor | 27 | 6 | 13 | 8 | 32 | 55 | 26 | -23 |
20 | İstanbulspor | 28 | 3 | 18 | 7 | 21 | 52 | 13 | -31 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Eyüpspor | 25 | 20 | 4 | 1 | 61 | 20 | 61 | +41 |
2 | Göztepe | 24 | 15 | 5 | 4 | 42 | 15 | 49 | +27 |
3 | Kocaelispor | 25 | 13 | 6 | 6 | 38 | 27 | 45 | +11 |
4 | Sakaryaspor | 25 | 12 | 6 | 7 | 39 | 28 | 43 | +11 |
5 | Bodrumspor | 25 | 12 | 7 | 6 | 34 | 18 | 42 | +16 |
6 | Bandırmaspor | 24 | 11 | 7 | 6 | 35 | 21 | 39 | +14 |
7 | Boluspor | 24 | 11 | 7 | 6 | 23 | 24 | 39 | -1 |
8 | Çorum FK | 24 | 11 | 8 | 5 | 39 | 25 | 38 | +14 |
9 | Gençlerbirliği | 24 | 8 | 7 | 9 | 24 | 25 | 33 | -1 |
10 | Erzurumspor FK | 25 | 8 | 7 | 10 | 23 | 21 | 31 | +2 |
11 | Keçiörengücü | 25 | 8 | 10 | 7 | 24 | 31 | 31 | -7 |
12 | Ümraniyespor | 25 | 8 | 11 | 6 | 28 | 36 | 30 | -8 |
13 | Manisa FK | 25 | 6 | 9 | 10 | 27 | 27 | 28 | 0 |
14 | Tuzlaspor | 25 | 6 | 13 | 6 | 24 | 41 | 24 | -17 |
15 | Şanlıurfaspor | 24 | 5 | 11 | 8 | 16 | 28 | 23 | -12 |
16 | Adanaspor | 24 | 7 | 15 | 2 | 20 | 38 | 23 | -18 |
17 | Altay | 25 | 5 | 17 | 3 | 12 | 49 | 15 | -37 |
18 | Giresunspor | 24 | 2 | 18 | 4 | 11 | 46 | 7 | -35 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Esenler Erokspor | 26 | 19 | 4 | 3 | 61 | 23 | 60 | +38 |
2 | Van Spor FK | 27 | 17 | 5 | 5 | 42 | 28 | 56 | +14 |
3 | Bucaspor 1928 | 27 | 15 | 3 | 9 | 37 | 15 | 54 | +22 |
4 | Yeni Mersin İdman Yurdu | 27 | 14 | 4 | 9 | 40 | 20 | 51 | +20 |
5 | 1461 Trabzon FK | 26 | 14 | 6 | 6 | 48 | 26 | 48 | +22 |
6 | Ankaraspor | 27 | 13 | 5 | 9 | 36 | 23 | 48 | +13 |
7 | Diyarbekir Spor | 26 | 11 | 8 | 7 | 29 | 22 | 40 | +7 |
8 | Ankara Demirspor | 26 | 12 | 11 | 3 | 33 | 30 | 39 | +3 |
9 | Karacabey Belediye Spor | 27 | 9 | 9 | 9 | 26 | 24 | 36 | +2 |
10 | Beyoğlu Yeniçarşıspor | 26 | 10 | 12 | 4 | 28 | 28 | 34 | 0 |
11 | Nazilli Belediyespor | 27 | 10 | 11 | 6 | 33 | 41 | 33 | -8 |
12 | Kırklarelispor | 27 | 8 | 11 | 8 | 22 | 33 | 32 | -11 |
13 | Hes İlaç Afyonspor | 26 | 7 | 10 | 9 | 16 | 26 | 30 | -10 |
14 | Altınordu | 26 | 6 | 11 | 9 | 28 | 28 | 27 | 0 |
15 | Serik Belediyespor | 27 | 6 | 12 | 9 | 19 | 29 | 27 | -10 |
16 | Kırşehir Futbol SK | 27 | 5 | 16 | 6 | 26 | 50 | 21 | -24 |
17 | Zonguldak Kömürspor | 26 | 5 | 14 | 7 | 24 | 45 | 19 | -21 |
18 | Adıyaman FK | 27 | 3 | 19 | 5 | 17 | 44 | 14 | -27 |
19 | Bursaspor | 26 | 3 | 16 | 7 | 15 | 45 | 13 | -30 |
Takım | O | G | M | B | A | Y | P | AV | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Kepezspor FAŞ | 19 | 14 | 1 | 4 | 37 | 9 | 46 | +28 |
2 | Aliağa Futbol A.Ş. | 20 | 13 | 0 | 7 | 35 | 11 | 46 | +24 |
3 | 52 Orduspor FK | 20 | 10 | 5 | 5 | 26 | 17 | 35 | +9 |
4 | Ayvalıkgücü Belediyespor | 20 | 9 | 5 | 6 | 21 | 16 | 33 | +5 |
5 | K.Çekmece Sinopspor | 20 | 9 | 6 | 5 | 31 | 19 | 32 | +12 |
6 | Edirnespor | 19 | 9 | 6 | 4 | 33 | 17 | 31 | +16 |
7 | İnegöl Kafkas GK | 20 | 8 | 6 | 6 | 22 | 22 | 30 | 0 |
8 | Artvin Hopaspor | 19 | 7 | 6 | 6 | 25 | 17 | 27 | +8 |
9 | Mardin 1969 Spor | 20 | 7 | 9 | 4 | 22 | 22 | 25 | 0 |
10 | Talasgücü Belediyespor | 20 | 8 | 11 | 1 | 24 | 31 | 25 | -7 |
11 | Karabük İdmanyurdu Spor | 20 | 7 | 10 | 3 | 16 | 30 | 24 | -14 |
12 | Kırıkkalegücü FK | 19 | 5 | 10 | 4 | 11 | 23 | 19 | -12 |
13 | Gümüşhanespor | 20 | 2 | 10 | 8 | 12 | 32 | 14 | -20 |
14 | Malatya Arguvanspor | 19 | 2 | 13 | 4 | 9 | 28 | 10 | -19 |
15 | Tarsus İdman Yurdu | 19 | 2 | 14 | 3 | 12 | 42 | 9 | -30 |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/03/2024 | Başakşehir FK | vs | Samsunspor |
03/03/2024 | Pendikspor | vs | Konyaspor |
03/03/2024 | Beşiktaş | vs | Galatasaray |
04/03/2024 | Adana Demirspor | vs | Fatih Karagümrük |
04/03/2024 | Alanyaspor | vs | Trabzonspor |
04/03/2024 | Antalyaspor | vs | Gaziantep FK |
08/03/2024 | İstanbulspor | vs | Kasımpaşa |
09/03/2024 | Sivasspor | vs | Alanyaspor |
09/03/2024 | Konyaspor | vs | Adana Demirspor |
09/03/2024 | Başakşehir FK | vs | Antalyaspor |
09/03/2024 | Konyaspor - Adana Demirspor | Adana Demirspor ligde deplasmandaki son 14 maçında hiç kazanamadı | Konyaspor yenilmez |
09/03/2024 | Trabzonspor - Fatih Karagümrük | Fatih Karagümrük ligde deplasmandaki son 12 maçında hiç kazanamadı | Trabzonspor yenilmez |
09/03/2024 | Başakşehir FK - Antalyaspor | Antalyaspor ligdeki son 5 maçında hiç kazanamadı | Başakşehir FK yenilmez |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/03/2024 | Giresunspor | (H:1) vs | Adanaspor |
03/03/2024 | Göztepe | vs | Boluspor |
03/03/2024 | Çorum FK | vs | Bandırmaspor |
04/03/2024 | Gençlerbirliği | vs | Şanlıurfaspor |
08/03/2024 | Boluspor | vs | Giresunspor |
09/03/2024 | Bandırmaspor | vs | Bodrum FK |
09/03/2024 | Adanaspor | vs | Sakaryaspor |
09/03/2024 | Eyüpspor | vs | Çorum FK |
10/03/2024 | Altay | vs | Gençlerbirliği |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
06/03/2024 | Adıyaman FK | vs | Bursaspor |
06/03/2024 | Diyarbekir Spor | vs | Van Spor FK |
06/03/2024 | Esenler Erokspor | vs | Karacabey Belediye Spor |
06/03/2024 | Hes İlaç Afyonspor | vs | Yeni Mersin İdman Yurdu |
06/03/2024 | Kırklarelispor | vs | Altınordu |
06/03/2024 | Kırşehir Futbol SK | vs | Beyoğlu Yeniçarşıspor |
06/03/2024 | Serik Belediyespor | vs | Ankara Demirspor |
06/03/2024 | Zonguldak Kömürspor | vs | Nazilli Belediyespor |
06/03/2024 | 1461 Trabzon FK | vs | Ankaraspor |
Tarih | Ev Sahibi | Sonuç | Konuk Takım |
---|---|---|---|
03/03/2024 | Artvin Hopaspor | vs | Gümüşhanespor |
03/03/2024 | Karabük İdmanyurdu Spor | vs | Edirnespor |
03/03/2024 | K.Çekmece Sinopspor | vs | Aliağa Futbol A.Ş. |
03/03/2024 | Malatya Arguvanspor | vs | Ayvalıkgücü Belediyespor |
03/03/2024 | Talasgücü Belediyespor | vs | Kepezspor FAŞ |
03/03/2024 | Tarsus İdman Yurdu | vs | Mardin 1969 Spor |
03/03/2024 | 52 Orduspor FK | vs | Kırıkkalegücü FK |
03/03/2024 | 52 Orduspor FK - Kırıkkalegücü FK | Kırıkkalegücü FK ligdeki son 7 maçında hiç kazanamadı | 52 Orduspor FK yenilmez |
09/03/2024 | Aliağa Futbol A.Ş. - Artvin Hopaspor | Aliağa Futbol A.Ş. ligdeki son 20 maçında hiç kaybetmedi | Aliağa Futbol A.Ş. yenilmez |